Atvinnulíf

Núverandi aðgerðir

Ný stuðningsúrræði miða að því að styðja lítil og meðalstór fyrirtæki í vanda til frekari aðlögunar að breyttum aðstæðum. Úrræðin fela bæði í sér ráðgjöf og fjárhagslegan stuðning til þeirra fyrirtækja sem vilja koma starfsemi sinni í rekstrarhæft form til frambúðar, hvort sem er í Grindavík eða á öðrum stað, og þeirra sem vilja hætta rekstri en þurfa aðstoð við sölu eigna og slit á félagi.

Mikilvægt er að stuðningur henti rekstri og efnahag einstakra fyrirtækja. Ekki verður farið í uppkaup eigna eða greiðslu skulda fyrirtækja. Val á úrræðum mun þess í stað byggjast á eigin stefnumörkun fyrirtækja. Í boði verður ráðgjöf til fyrirtækja til að útfæra lausnir, endurskipuleggja rekstur og eftir atvikum sækja um fjárhagslegan stuðning til uppbyggingar, umbreytingar og aðlögunar að breyttum aðstæðum. Þá verður  boðið upp á fjármálaráðgjöf og almenna atvinnuráðgjöf.

Sóknarsjóður

Sóknarsjóður hefur verið settur á laggirnar í vörslu og umsýslu Byggðastofnunar. Styrkir verða í formi mótframlags vegna tækjakaupa, flutnings á búnaði, uppsetningu á aðstöðu eða framleiðslutækjum, eða tímabundinn rekstrarstuðningur sem áfanga í uppbyggingu að sjálfbærum rekstri.

Hér að neðan má finna reglur um úthlutun Byggðastofnunar á framlögum úr Sóknarsjóði.

Sóknaráætlun

Undir merkjum Sóknaráætlunar Suðurnesja hefur fé verið ráðstafað til verkefna sem snúa m.a. að markaðssetningu, vöruþróun og nýsköpun. Stuðningurinn er einkum ætlaður einyrkjum og smærri fyrirtækjum sem voru með starfsemi í Grindavík 10. nóvember 2023, eru í rekstri og hafa a.m.k. einn starfsmann á launaskrá og veltu undir 500 milljónum króna.

Sjá nánar hér:
https://sss.is/uthlutun-uppbyggingarsjods-til-fyrirtaekja-i-grindavik/

Fyrri aðgerðir stjórnvalda til stuðnings atvinnurekstri í Grindavík

Ríkið hefur áður stutt við fyrirtæki í Grindavík með ýmsum hætti. 

Rekstrarstuðningur. Fyrirtæki og sjálfstætt starfandi einstaklingar í Grindavík gátu áður sótt um sérstakan rekstrarstuðning vegna tekjufalls sem rekja mátti til náttúruhamfara í Grindavíkurbæ. Sótt var um fyrir hvern almanaksmánuð sérstaklega.  Stuðningurinn tók til tímabilsins nóvember 2023 til og með mars 2025. Stuðningur tók mið af hlutfallslegu tekjufalli og rekstrarkostnaði umsækjanda í þeim mánuði sem umsóknin tók til og gat numið allt að 600 þús kr fyrir hvert stöðugildi í nóvember 2023, þó að hámarki tíu stöðugildi.

Launastuðningur. Vinnumálastofnun greiddi launa starfsfólks á almennum vinnumarkaði í Grindavík sem gat ekki mætt til vinnu vegna yfirstandandi náttúruhamfara. Með því var verið að vernda afkomu einstaklinga með því að tryggja laun þeirra upp að ákveðnu hámarki. Markmiðið var að viðhalda ráðningarsambandi atvinnurekenda og starfsfólks þannig að sem flest þeirra sem unnu í Grindavík héldu störfum sínum.  Gat stuðningurinn numið allt að 633.000 krónum á mánuði á starfsmann auk framlags í lífeyrissjóð. 

Frestun skattgreiðslna og niðurfelling álags. Launagreiðendur í Grindavík gátu sótt um frest á skilum staðgreiðslu og tryggingagjalds. Álag vegna vangreidds virðisaukaskatt uppgjörstímabila í lok árs 2023 var heimilt að fella niður. 

Stuðningslán. Rekstraraðilar sem uppfylltu tiltekin skilyrði gátu óskað eftir stuðningsláni hjá viðskiptabanka sínum fyrir allt að 49 m.kr. með 90% ríkisábyrgð. Stuðningslán eru óverðtryggð og bera vexti sem eru jafnháir vöxtum af sjö daga bundnum innlánum lánastofnana hjá Seðlabanka Íslands hverju sinni.

Afurðasjóður Grindavíkurbæjar. Stofnað til með lögum nr. 74/2024, en markmið þeirra er að treysta áframhaldandi atvinnustarfsemi í Grindavíkurbæ í ljósi óvissuástands vegna náttúruhamfara með því að gefa rekstraraðilum í bænum kost á að sækja um fjárhagsaðstoð til að bæta meiri háttar óbeint tjón á matvælum og fóðri af völdum hamfara í bænum. Á það jafnframt við vegna tjóns sem orsakast af rýmingaraðgerðum stjórnvalda sem tengjast hamförunum.

Nánar er fjallað um fyrri aðgerðir til stuðnings atvinnulífi í skýrslu forsætisráðherra um helstu verkefni stjórnvalda og mat á framtíðarhorfum vegna jarðhræringa og eldsumbrota á Reykjanesskaga. Sjá https://www.althingi.is/altext/pdf/155/s/0331.pdf